W tej lekcji przejdziemy w końcu do omówienia samego wzoru.
Jeśli do tej pory nie wybrałaś tego, na którym będziesz pracować, zrób to, zanim zaczniesz czytać dalej.
Będzie dużo czytania – uprzedzam 😉
Oto, co spotkamy w większości wzorów:
- Nazwa wzoru, zdjęcia i informację, kto jest jego autorem
- Informację o samym wzorze, jego konstrukcji itp
- Rozmiary i wymiary tego co przedstawia
- Informacje o włóczce – użytej i proponowanej
- Informacje o sprzęcie potrzebnym do jego wykonania
- Opisy i/lub lista ściegów oraz technik w nim użytych
- Legenda do występujących skrótów
Przypuszczam, że skoro uczestniczysz w tym kursie i chcesz nauczyć się korzystać z wzorów, znasz już portal Ravelry, gdzie publikowana jest ich ogromna ilość.
Jak pokazałam Ci w pierwszej lekcji, przy każdym z nich znajdziesz ranking trudności wzoru oraz ogólną jego ocenę. Tam tez można zobaczyć prace wykonane wg danego opisu, co niejednokrotnie ułatwi podjęcie decyzji robić, czy nie robić.
Jeśli jednak poruszanie po tym portalu sprawia Ci trudności – zapraszam na krótki bezpłatny kurs video, w którym pokazuję, jak to wszystko działa >>>
A tymczasem wracamy do wzorów
Pattern czyli wzór
Na początku zwykle zobaczysz zdjęcie i krótki opis – ogólnie, jak to zostało zrobione i dla kogo jest przeznaczone, czasem dowiesz się, co było inspiracją itp.
Z tym elementem nie będą mieć problemu translatory – a ewentualne szczegóły techniczne wyjaśnię nieco dalej, żebyś mogła im pomóc.
Size czyli rozmiar
Jeśli wzór jest zaprojektowany na więcej niż jeden rozmiar, z reguły podawane są one w kolejności, z wykorzystaniem nawiasów np. S (M, L, XL) XXL… lub 36 (38, 40, 42), 44…
Nawiasy te służą temu, aby w opisie łatwiej było odnaleźć dane, dotyczące swojego rozmiaru.
Jeśli więc planujesz robić rozm. 40, patrzysz tylko na druga liczbę w nawiasie. W całym opisie.
Rada: nasz umysł jest przyzwyczajony do czytania po kolei i żeby nie sprawił Ci psikusa, zaznacz sobie od razu wszystkie cyfry dotyczące Twojego rozmiaru. Bo zorientować się w połowie pracy, że zaczęłaś rozmiar 40, a robisz 36 to nic przyjemnego.
Z osobistego doświadczenia radzę – zaznacz wyraźnie. A jeszcze lepiej – zasłoń / zamaż/ skreśl te niepotrzebne.
W niektórych wzorach (np. szala czy kocyka) rozmiar łatwo zmieniać – wówczas zobaczysz taką informcję: size is easily adjustable i dalsze informacje jak to zrobić – to adjust… (adjust znaczy dopasować)
Żeby jednak ustalić, który rozmiar wybrać, musisz wiedzieć, jakie są measurements, czyli wymiary
Wymiary we wzorach po angielsku są podawane w calach i cm.
Jeśli trafisz kiedyś na taki, który ma tylko w calach – tu znajdziesz przelicznik miar. Przyda się on także do przeliczania metrażu włóczki z yardów na metry.
We wzorach podawane są albo wymiary gotowego wyrobu (finished garment), albo tabelka rozmiarów, wskazująca jakie wymiary ma dana rzecz, w określonym rozmiarze.
Jest też zwykle szkic tego, co będziemy dziergać, ze wskazaniem, w którym miejscu, co było mierzone.
Czasem jednak zamiast cyferek 36, 38… lub literek S, M, L… napotkasz informację na jaki Twój wymiar, jest przewidziany dany rozmiar – np. to fit... bust circumference – aby pasował na obwód w biuście…
W odzieży często znajdziesz informację dotyczącą ease.
Ease to tzw. luz, czyli różnica pomiędzy naszym wymiarem, a wymiarem tego, co zrobimy.
positive ease oznacza, że zamiarem autora był model lekko luźniejszy
negative ease, że raczej dopasowany
Czyli np. w biuście masz 90 cm, a robisz wzór z 8 cm positive ease, to oznacza, że gotowy sweterek powinien mieć w tym miejscu 98 cm obwodu. Jeśli jest negative ease to znaczy, że rozmiar będzie nieco mniejszy niż wymiar – np. w skarpetkach.
Najczęściej luzy są już uwzględnione w opisie (incorporated/ built in).
Przy ubraniach z luzem pojawia się też taki zwrot is designed (meant) to be worn … oznacza, że jest zaprojektowany, aby go nosić… (z luzem takim, a takim).
Te informacje o luzie służą głównie temu, żeby sobie dobrać rozmiar i się nie zdziwić, jak raptem wyjdzie nam coś pozornie za małego lub za dużego.
Jeśli więc sweterek ze zdjęcia Ci się bardzo podoba, ale wolałabyś, żeby był ciutkę luźniejszy, a widzisz, że ma luz ujemny – wybierz większy rozmiar. Podobnie, jeśli ten ze zdjęcia jest piękny, ale nie lubisz takich luźnych, a widzisz, że luz jest +10, wybierz rozmiar mniejszy.
Nie zapomnij o porównaniu próbki ściegu. Wybrana włóczka i Twój sposób robienia też ma znaczenie – dlaczego zaraz się dowiesz.
Pozostałe słowa dotyczące wymiarów:
length – długość (long – długi, short – krótki)
width – szerokość (wide – szeroki, narrow –wąski)
circumference – obwód
Teraz czas na małe ćwiczenie
Poniżej znajdziesz fragment wzoru dotyczący wymiarów – sprawdź, czy teraz wszystko jest jasne.
Size S (M, L) XL
To fit bust: 81 (91, 101) 111 cm.
The pullover is meant to be worn with up to 6 cm of positive ease (already incorporated into the pattern).
Garment measurements: Bust: 87 [97, 107) 118 cm
.
Próbka ściegu (gauge, swatch)
Dlaczego jest ona tak istotna?
Na jej podstawie wyliczany jest rozmiar oraz zużycie włóczki.
Najczęściej podawana jest w ilości oczek (sts) i rzędów (rows) dającej 10cm (4”)
Zrobienie jej często wydaje się stratą czasu, zwłaszcza, jak wzór Ci się bardzo podoba i chciałabyś natychmiast przejść do rzeczy. Znam z autopsji…
Ale wyobraź sobie taką sytuację:
- użyjesz nitki o podobnym metrażu, ale np. mocniej skręconej – robótka wyjdzie ciaśniejsza – rozmiar zatem będzie inny, niż zamierzony,
- użyjesz tej samej włóczki, ale robisz ciaśniej/luźniej niż autor wzoru – po wielu godzinach spędzonych na dzierganiu, okaże się, że zamiast rozmiaru M wyszedł S albo XL,
- kupiłaś tyle włóczki ile sugeruje opis. Mając inną próbkę, prawdopodobnie w najmniej odpowiednim momencie Ci jej zabraknie.
- robisz pierwszy raz z danej włóczki i nie wiesz jak zachowuje się po praniu – możesz się bardzo zdziwić – najbardziej zmieniają rozmiar włóczki z bambusem i merino.
Rada: Rób próbkę ZAWSZE kiedy robisz nowym ściegiem, albo z nowej włóczki.
I koniecznie ją wypierz!!!
Dlaczego?
Są włóczki, które po praniu drastycznie zmieniają swoje wymiary (np. merino).
Są też ściegi które po praniu znacznie się powiększają (ażur).
Ja ostatnio wiedząc o tym, nie zrobiłam próbki mimo, że skład włóczki to 80% merino (które się zmienia) i 20% kaszmiru (którego nie znałam), a ścieg robiłam pierwszy raz w życiu.
Po praniu sweter powiększył się DWUKROTNIE!!!
Po wyschnięciu, na szerokość wrócił do spodziewanych wymiarów, ale na długości pozostało dodatkowe 20 cm. Przy rękawach robi różnicę prawda?
A to był sweter na zamówienie, włóczka droga…
Na szczęście robiłam od góry, więc wystarczyło spruć nadwyżkę, ale ta strata czasu… nerwów…
Z tego powodu, w niektórych wzorach znajdziesz informację, że próbkę mierzono po blokowaniu – after blocking.
Blokowanie to właśnie wypranie i wysuszenie po nadaniu ostatecznego kształtu. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na ten temat zapraszam na bloga
Czasem jest też mowa o konieczności wykonania jej danym ściegiem (stitch). Tego też nie pomijaj. Próbka wykonana ściegiem gładkim (stockinette) , będzie szersza niż ta zrobiona ściągaczem (ribbing), ale węższa, niż wykonana ażurem (lace).
Weź również poprawkę, że kiedy robisz na okrągło, robótka zwykle wychodzi ściślejsza.
Odpuścić próbkę możesz ewentualnie przy robieniu chust, szali, kominów, gdzie ostateczny wymiar nie jest bardzo istotny. Albo wtedy kiedy napotkasz zapis „gauge is not essential” czyli próbka nie jest istotna.
Pamiętaj jednak, że jeśli wybierzesz inną włóczkę, może to mieć wpływ na jej zużycie i na rozmiar ostateczny robótki.
Inna próbka?
Jeśli chcesz robić wg wzoru, a Twoja próbka wychodzi inna – masz kilka możliwości wybrnięcia z problemu:
- zmienić rozmiar drutów – żeby dopasować się do próbki (adjust needle size to obtain the gauge)
- poszukać bardziej pasującej włóczki (matching yarn)
- wybrać inny rozmiar wyrobu (trzeba najpierw przeliczyć, jaki wymiar uzyskamy z naszej próbki i dopasować go do naszych wymiarów). Oczywiście nie ma co się łudzić, że używając dużo cieńszej włóczki i robiąc dużo większy rozmiar osiągniemy cel. Ale kiedy rozmiar próbki nieznacznie odbiega od zadanej, to warto spróbować..
- zaryzykować, licząc się z nietrafieniem w rozmiar – nie polecam